Otwarcie pierwszej polskiej szkoły w Szprotawie tuż po wojnie
Jeszcze nie umilkły echa II wojny światowej, a już rozpoczęto przygotowania do otwarcia pierwszej polskiej szkoły w Szprotawie. Dnia 1 września 1945 roku rozpoczęło w niej naukę aż 16 uczniów w wieku od 7 do 18 lat, a ówczesną siedzibą szkoły był budynek przy Placu Ewangelickim 1.
Jak zawsze i w tym przypadku początki oświaty nie były łatwe. Późną jesienią 1945 roku przybywa do miasta duży transport Polaków z kresów wschodnich. Coraz większa liczba polskich dzieci, chcących się uczyć, powoduje, że budynek przy Placu Ewangelickim już jest za mały. Polskie władze oświatowe zostają zmuszone do przeniesienia szkoły w nowe miejsce.
Dopiero w lutym 1946 roku pojawiły się pierwsze dzienniki lekcyjne. Klasy liczyły do 30 uczniów, spośród których większość to uczniowie w wieku 12-18 lat. Chęć nauki i ,,bycia" w szkole, spowodowała, że już na początku 1946 roku rozpoczęły swoją działalność Samorząd Szkolny i Spółdzielnia Uczniowska oraz ZHP.
Obecnie szkoła położona jest w samym centrum miasta i mieści się w dwóch budynkach: przy Placu Kościelnym 3 oraz ul. Kopernika 22
1 lutego 2004 r. z inicjatywy Samorządu Uczniowskiego, Rady Rodziców i Dyrektora szkoły – Pani Marioli Bajon - Szkoła Podstawowa nr 1 otrzymała imię Janusza Korczaka – lekarza, pedagoga, publicysty, badacza świata dzieci, który poświęcił życie dla dobra swoich wychowanków.
Janusz Korczak był nowatorskim pedagogiem, autorem publikacji z zakresu teorii i praktyki wychowania. Był zwolennikiem poszanowania praw dziecka, całkowitego równouprawnienia dzieci i prekursorem wielu działań na rzecz dzieci . Chciał organizować społeczeństwo dziecięce na zasadach sprawiedliwości, równych praw i obowiązków. Pracował i żył z dziećmi i dla dzieci. Z dziećmi także zginął w obozie zagłady. Po wojnie życie i dzieło Janusza Korczaka nie zostało zapomniane. Wręcz przeciwnie – jego nowatorskie idee i rozwiązania wychowawcze, jego wizjonerska koncepcja praw dziecka na stałe weszły do kanonu kultury Polski i świata.
Debata nad wyborem patrona szkoły wcale nie była burzliwa. Wszyscy mieli poczucie, zarówno uczniowie, rodzice, jak i nauczyciele, że to właśnie imię Janusza Korczaka powinno przyświecać szkole z taką historią, której źródła sięgają końca II wojny światowej, a jej pierwsi uczniowie pamiętali jej pożogę i dramatyzm.
Decyzją władz miasta w 2011 r. Szkoła Podstawowa nr 1 im. Janusza Korczaka została połączona z Gimnazjum nr 1 im. Mikołaja Kopernika i weszła w skład Zespołu Szkół nr 1 w Szprotawie, ale nigdy nie utraciła swego patrona. W wyniku reformy oświaty, w 2017 roku ponownie jest samodzielną jednostką – Szkołą Podstawową nr 1 im. Janusza Korczaka. Do 2024 roku funkcję dyrektora szkoły pełniła Pani Jadwiga Zarzeczna-Rosół, a obecnie pełniącą obowiązki dyrektora jest pani Olga Tórz-Wciórka.
SP1 od lat kształci w swych murach kilkuset uczniów. Każdego roku w lutym, na pamiątkę nadania imienia szkole, obchodzimy Tydzień Patrona. Szkołą rządzi wówczas Król Maciuś I. Odbywa się Sejmik Dziecięcy na sali posiedzeń w szprotawskim ratuszu miejskim i dzieci zmieniają świat dorosłych. Uczniowie uczestniczą w licznych konkursach, aż wreszcie wszyscy przeżywamy galę Święta Szkoły, na której dokonujemy podsumowania Tygodnia Patrona i opowiadamy o sukcesach naszych uczniów. Mamy też Pieśń Szkoły, w której słowa Janusza Korczaka brzmią nieustannie od wielu lat. Jesteśmy dumni z naszego patrona i wiemy, że takie imię szkoły to wielkie zadanie i wielka powinność. Staramy się temu sprostać – my, uczniowie, nauczyciele i rodzice.
